Satranç hem çocuklar hem de yetişkinler için önemli bir strateji oyunudur. Tarihi çok eskilere dayanan satranç; Kendine has kuralları, farklı taktikleri ve açılışları ile harika bir oyundur.
İçindekiler
Satranç Tarihi
Satrancın 4000 yıl önce Mısır’da ortaya çıktığına dair güçlü kanıtlar var. Ayrıca Mezopotamya, Çin ve Anadolu’da oynandığını gösteren arkeolojik buluntular da bulunmaktadır. Ancak satranç oyunu şimdiki adını MS 3. ve 4. yüzyıllardan almıştır.
Satranç üzerine ilk yazılı belgeler Hindistan’da bulundu. O dönemde Hindistan’da oynanan çaturanga adlı oyun, satrancın atası olarak kabul edilir. Satranç, Endülüsler sayesinde Hindistan’dan İran’a, Arabistan’a, İspanya’ya ve Avrupa’ya yayıldı. Arapça ve Avrupa el yazmalarının yanı sıra ilk satranç kitabı 1497’de İspanya’da yayınlandı.
İspanya’da oyunun yeni kurallarıyla yayınlanan bir kitapla satranç; Hızla İtalya, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’ya yayıldı. 19. yüzyılda Andersen, Morphy, Rubinstein ve Steinitz gibi satranç ustalarının isimleri kendilerini ünlü olarak adlandırmaya başladılar.
1886’da ilk kez, o zamanın en güçlü iki satranç oyuncusu arasında bir dünya satranç şampiyonası maçı yapıldı. Steinitz ve Zukertort arasındaki maç sonucunda Wilhelm Steinitz ilk resmi dünya satranç şampiyonu oldu.
Sistematik bir satranç oyunu kavramının da öncüsü olan Steinitz’in ortaya koyduğu teoriye göre, başlangıç noktası, pozisyonun özelliklerine uygun bir plana göre satranç oynamaktır. Konumun özellikleri üzerine yapılan çalışmalar modern satrancın temelini oluşturdu.
Ayrıca bunu da okuyabilirsiniz: İlk Bilgisayar Oyunu Ne Zaman Çıktı?
Satranç Oyununun Temel Kuralları
8×8 toplam 64 karelik bir zeminde (tahta) oynanır. 32 beyaz ve 32 siyah kare mevcuttur. Her iki oyuncunun da farklı hareket yeteneklerine sahip toplam 16 taşı vardır. Sırayla iki oyuncu tarafından oynanır. Oyunun amacı rakibin tüm taşlarını yok etmek değil, rakibin şahını ele geçirmektir. Buna çiftleşme denir.
Satranç oyununda farklı taşların bulunması oyunu zenginleştirmekte ve daha eğlenceli ve zorlu hale getirmektedir. Şimdi satranç taşlarına kısaca bir göz atalım.
Satranç Taşları Nelerdir?
Satranç oyununda 6 farklı özelliği olan taşlar kullanılır. Bunlar;
- piyon
- at
- kale
- fil
- vezir
- şah
Piyon
Her oyuncunun 8 piyonu vardır. Bu taş en az değerli taştır. Sadece ileriye doğru hareket edebilir ve karşısında bulunan taşları yok edebilir. İlk başta her iki kareyi de hareket ettirebilen bir piyon, daha sonra bir seferde yalnızca bir kare hareket edebilir.
At
Her oyuncunun iki tane vardır. İki ileri ve bir yanal hareketle L şeklinde hareket eden ve lineer bir şekilde hareket etmeyen bir taştır. Diğer taşların üzerinden geçme yeteneğine sahiptir.
Fil
Her oyuncunun iki tane vardır. Her yöne çapraz hareket
Kale
Her oyuncunun iki tane vardır. Dikey ve yatay hareket etme özelliğine sahiptir.
Vezir
Her oyuncunun bir tane vardır. Dikey, yatay veya çapraz olarak her yöne hareket edebilir. Bu en dayanıklı taştır. Hem kale hem de fil için bir yeteneği var.
Şah
Her oyuncunun bir kralı vardır. Şah, dikey, yatay veya çapraz olarak herhangi bir yönde yalnızca bir kare hareket edebilir. Oyunun amacı kendi şahınızı korurken rakibin şahını ele geçirmektir. Bu nedenle en önemli taştır.
Satranç Nasıl Oynanır?
Oyun başlamadan önce satranç tahtası alt köşesi beyaz olacak şekilde yerleştirilir. Taşlar daha sonra satranç oyununun kurallarına uygun olarak satranç tahtasının ilk iki yatay kenarına yerleştirilir. İlk yatayda kaleler her iki köşeye yerleştirilir, ardından sırasıyla atlar ve filler kalelerin yanına yerleştirilir. Daha sonra vezir ve şah, vezir kendi renginin karesinde olacak şekilde yerleştirilir (siyah vezir siyah karede ve beyaz vezir beyaz karededir). İkinci sıra 8 piyon içerir.
Taşların yerleştirilmesi tamamlandıktan sonra beyaz taşları olan oyuncu oyuna başlar. Oyuncular sırayla oynarlar. Buna hamle yapmak denir. Oyun, rakibin şahının yakalanmasını gerektiren sonuçlardan birine ulaşılana veya satranç kurallarına uygun olarak oyunun sonuna ulaşılana kadar devam eder.
Satranç öğrenmesi çok kolay olsa da sunduğu birçok imkan sayesinde üst düzey yaratıcılık, hesaplama ve planlama becerisi kazandıran bir oyundur.
İlk hamleler sonucunda taşların belli bir plan dahilinde tahtaya yerleştirilmesine açıklık denir. Bir satranç oyununda 500 farklı açılış ve birçok farklı dizilim olması oyunun ne kadar derin olduğunu gösterir.
Eğer yazımızı beğendiyseniz daha fazla yazı için bayprofesor sitemizde gezinmeye devam edebilirsiniz.